تحلیل استخوان و ارتودنسی

ارتودنسی یکی از درمانهای رایج و مؤثر برای اصلاح ناهماهنگی دندانها و دستیابی به لبخندی زیباست. با این حال، فرآیند حرکت دندانها میتواند گاهی نگرانیهایی درباره سلامت استخوان بهویژه از دست رفتن وتحلیل استخوان، ایجاد کند. درک رابطه بین از دست رفتن استخوان و ارتودنسی برای هر فردی که تحت درمان ارتودنسی قرار میگیرد ضروری است. دراین مقاله به بررسی مفهوم از دست رفتن استخوان، تأثیر ارتودنسی بر سلامت استخوان و راهکارهای مدیریت و پیشگیری از آن در طول درمان ارتودنسی میپردازد.
تحلیل استخوان چیست؟
در زمینه سلامت دهان و دندان، از دست رفتن استخوان به کاهش تراکم یا حجم استخوانی که از دندانها حمایت میکند (استخوان آلوئولار) گفته میشود. این استخوان نقش حیاتی در نگه داشتن دندانها دارد. وقتی از دست رفتن استخوان رخ میدهد میتواند منجر به ناپایداری دندان و مشکلات دیگر دهانی شود.
علل از دست رفتن استخوان عوامل متعددی میتوانند موجب از دست رفتن استخوان در فک شوند، از جمله:
بیماری لثه (پریودنتال):
بیماری مزمن لثه میتواند استخوان نگهدارنده دندان را تخریب کند.
از دست دادن دندان:
در صورتی که دندانی از بین برود و جایگزین نشود استخوانی که از آن حمایت میکرد بهتدریج تحلیل میرود. پوکی استخوان: بیماریای که باعث ضعیف و شکننده شدن استخوانها میشود و میتواند استخوان فک را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
آسیب یا ضربه:
آسیبهای فیزیکی ممکن است به استخوان اطراف دندان آسیب بزنند.
تأثیر ارتودنسی بر سلامت استخوان
ارتودنسی با اعمال فشار مداوم به دندانها باعث حرکت تدریجی آنها به موقعیتهای مورد نظر میشود. این فرآیند شامل بازسازی استخوان است؛ بهگونهای که استخوان در سمتی که دندان از آن دور میشود جذب شده و در سمتی که دندان به آن حرکت میکند، استخوان جدید ساخته میشود تا با موقعیت جدید دندان تطبیق پیدا کند. اگرچه این فرآیند برای درمان ارتودنسی ضروری است، ممکن است نگرانیهایی در مورد سلامت استخوان ایجاد کند.
بازسازی استخوان در حین ارتودنسی
بازسازی استخوان فرآیندی طبیعی است که شامل دو مرحله اصلی است:
جذب استخوان (resorption):
استخوان در ناحیهای که دندان در حال دور شدن از آن است توسط سلولهایی بهنام استئوکلاستها تخریب میشود.
تشکیل استخوان (formation):
در ناحیهای که دندان به آن سو حرکت میکند، استخوان جدید توسط سلولهایی بهنام استئوبلاستها ساخته میشود. این فرآیند به دندانها امکان میدهد در موقعیتهای جدید تثبیت شوند. با این حال اگر بهدرستی مدیریت نشود ممکن است باعث تغییرات موقتی یا در موارد نادر دائمی در تراکم استخوان شود.
خطرات از دست رفتن استخوان در ارتودنسی
گرچه بازسازی استخوان بخشی طبیعی از درمان ارتودنسی است، اما برخی عوامل میتوانند خطر از دست رفتن استخوان را افزایش دهند:
فشار بیش از حد:
وارد کردن نیروی زیاد از طریق براکتها میتواند منجر به جذب سریع استخوان بدون تشکیل کافی استخوان جدید شود. بهداشت دهان و دندان ضعیف: تمیز نکردن مناسب اطراف براکتها میتواند منجر به بیماری لثه و در نتیجه از دست رفتن استخوان شود.
شرایط قبلی استخوانی:
شرایطی مانند پوکی استخوان میتوانند درمان ارتودنسی را پیچیده کرده و خطر از دست رفتن استخوان را افزایش دهند.
پیشگیری و مدیریت از دست رفتن استخوان در طول درمان ارتودنسی
برای حفظ سلامت بهینه استخوان در طول درمان ارتودنسی، ترکیبی از رعایت بهداشت دهان، چکاپهای منظم دندانپزشکی و پیروی از توصیههای ارتودنتیست لازم است. راهکارهایی برای کمک به پیشگیری و مدیریت از دست رفتن استخوان عبارتاند از:
۱. حفظ بهداشت عالی دهان و دندان
براکتها تمیز کردن دندانها و لثه را دشوارتر میکنند، اما رعایت دقیق بهداشت دهان برای پیشگیری از بیماری لثه و از دست رفتن استخوان ضروری است:
- مسواک زدن کامل با مسواک نرم و خمیردندان حاوی فلوراید، ترجیحاً پس از هر وعده غذایی.
- نخدندان کشیدن روزانه با استفاده از نخدندان مخصوص ارتودنسی یا دستگاه واتر فلوسر.
- استفاده از دهانشویه ضدباکتری برای کاهش پلاک و پیشگیری از بیماری لثه.
۲. معاینههای منظم دندانپزشکی ویزیتهای منظم نزد دندانپزشک و ارتودنتیست در طول درمان ضروری است:
جرمگیری تخصصی برای حذف پلاک و جرمهایی که با مسواک و نخدندان از بین نمیروند. بررسی سلامت استخوان توسط دندانپزشک و شناسایی علائم اولیه از دست رفتن استخوان.
۳. پیروی از دستورالعملهای ارتودنتیست ارتودنتیست راهنماییهای دقیقی درباره مراقبت از براکتها و سلامت دهان ارائه میدهد:
استفاده منظم از کشهای ارتودنسی در صورت تجویز. پرهیز از غذاهای سخت و چسبناک که میتوانند به براکتها آسیب بزنند.


- لق شدن دندانها یا جابهجایی آنها.
- عقب رفتن لثهها.
- تورم یا خونریزی لثهها.
- بوی بد دهان مداوم که میتواند نشاندهنده عفونت باشد.